Een gezondere bodem.
Letterlijk het fundament van alles. De bron van al ons voedsel, het verbindend element in alle oplossingen voor urgente natuur-, water- en klimaatvraagstukken.
Op naar Sûne Grûn
Op 25 november 2024 hebben meer partijen dan ooit Sûne Grûn bekrachtigd. Een kordaat actieplan om onze grond gezonder te maken, de voedselkringloop te herstellen en versneld circulair te gaan werken.
Sneller op weg naar circulaire en effectieve landbouw dus.
Op naar een gezonder verdienmodel voor de hele keten.
Op naar Sûne Grûn.
De vraag is niet of, maar wanneer we circulair gaan werken. Als primaire landbouw nemen we graag het voortouw. Vandaag nog.
We sluiten de
kringloop weer
De rol van de bodem
Hoe gezonder de bodem, hoe gezonder het voedsel dat we er op kunnen verbouwen. In het ecologisch systeem vervult de bodem echter nog een zeer belangrijke functie. De bodem is namelijk de enige plek waar nutriënten kunnen worden hergebruikt. Een gezonde bodem is in staat om voor ons nutriënten uit reststromen te winnen en deze door te geven aan de plant. Een fascinerend en complex stelsel dat zorgdraagt voor volledig recycling. Dit prachtige systeem heeft echter onderhoud en voeding nodig om gezond te blijven. En onze reststromen – menselijke poep dus – zijn hier uitermate geschikt voor! Humane mest bevat zelfs een breder palet aan nutriënten dan kunstmest.
Ons systeem is nu nog lineair
In de afgelopen zeventig jaar is ons voedselsysteem lineair ingericht: Aan het begin van de keten wordt kunstmest toegevoegd en aan het einde worden de reststromen vernietigd. Als landbouw en samenleving de bodem weer gaan zien als hét natuurlijke orgaan dat recyclen mogelijk maakt, zullen we deze ook op die wijze behandelen en waarderen. Alleen dan kan kunstmest worden afgebouwd (tot wellicht geheel overbodig).
Wat is daarvoor nodig?
Ten eerste moeten we de reststromen (uit het stedelijk gebied) gereed maken zodat het gerecycled kan worden op de bodem (landelijk gebied). Er zijn inmiddels verschillende initiatieven gestart waarbij extractie van waardevolle nutriënten uit o.a. humane mest met succes wordt toegepast. Mest wordt bewerkt en geschikt gemaakt als kunstmestvervanging (dit in plaats van het huidige verwerken van mest).
De meest nutriënten efficiënte samenleving
Doordat de huidige infrastructuur om reststromen te scheiden en de huidige wetgeving nog niet zo ver zijn, vindt dit nu nog niet op grote schaal plaats. Dit is echter een kwestie van tijd. Door nu als Nederlandse landbouw het heft in eigen handen te nemen, deze nieuwe manier van landbouw bedrijven te omarmen en hierop te investeren, blijven we koploper en gidsland in de wereld. Met ons hoogwaardige en kennisintensieve landbouwpraktijk kunnen we de meest nutriënten efficiënte samenleving van de wereld worden!
De benodigde systeemverandering
Daarom zetten we als boeren in op een grootscheepse systeemverandering, een verandering waarin de voornaamste beheerders en bewerkers van de bodem, de boeren, een cruciale rol spelen. Het lineaire landbouwsysteem dat sinds de jaren vijftig is geoptimaliseerd, moet worden vervangen door een net zo effectief circulair systeem. Waarin boeren worden beloond voor het optimaal verwerken en toepassen van organische reststromen. Gebaseerd op een nieuw verdienmodel, met een gezondere bodem, extensievere bedrijfsvoering en nóg beter voedsel.
We dagen elkaar uit om disruptieve stappen te zetten. Niet meer de symptomen van een falend systeem bestrijden, maar werken aan een nieuwe, logische kringloop.
